Ali Fethi Okyar

Ali Fethi Okyar, hem Osmanlı'nın son döneminde hem de Cumhuriyet’in ilk yıllarında önemli görevler üstlenmiş, yakın çalışma arkadaşı Mustafa Kemal Atatürk ile birlikte modern Türkiye’nin inşasında etkili olmuş bir devlet ve siyaset adamıdır. Harp Okulu ve Harp Akademisi mezunu olan Okyar, İttihat ve Terakki içinde görev almış, Meşrutiyet dönemi reformlarının savunucularından biri olmuştur.

Cumhuriyet’in ilanından sonra çeşitli dönemlerde İçişleri Bakanlığı, TBMM Başkanlığı ve Başbakanlık gibi görevlerde bulunmuştur. En dikkat çekici adımı ise 1930 yılında Atatürk’ün isteğiyle Serbest Cumhuriyet Fırkası’nı kurmasıdır. Bu girişim, çok partili yaşama geçişin bir denemesi olarak değerlendirilmiş, ancak parti çevresinde rejim karşıtı unsurların toplanmaya başlaması nedeniyle kısa sürede sonlandırılmıştır.

Okyar, Atatürk’e olan bağlılığıyla ve liberal görüşleriyle tanınmış, devlet içinde muhalefetin sistem içi kalmasını savunmuştur. Demokratik gelişmeye açık, ama Cumhuriyet’in temel ilkelerine sadık bir çizgide siyaset yapmıştır. Ali Fethi Okyar, çok partili yaşamın önünü açma çabası ve yapıcı muhalefet anlayışıyla Cumhuriyet tarihinin önemli figürlerinden biridir.