Ahmet Ağaoğlu

ANSIKLOPEDI

4/15/20251 min read

Ahmet Ağaoğlu, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçiş sürecinde fikirleriyle etkili olmuş, modernleşme, laiklik ve ulusal egemenlik gibi kavramların entelektüel zeminini hazırlayan önemli bir siyaset ve düşünce adamıdır. Azerbaycan'da doğan Ağaoğlu, Paris’te hukuk ve siyaset eğitimi almış, özellikle Fransız Aydınlanması’ndan etkilenmiştir. II. Meşrutiyet döneminde Osmanlı’ya dönerek Türkçü ve liberal fikirleri savunmuş; Türk Yurdu dergisi ve Türk Ocağı gibi oluşumlarda etkin rol üstlenmiştir.

Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte Mustafa Kemal’in yanında yer alan Ağaoğlu, halk egemenliğine dayalı laik ve milli bir devlet anlayışını savunmuştur. TBMM'de milletvekilliği yapmış, ayrıca Hâkimiyet-i Milliye gazetesinde yazdığı makalelerle Cumhuriyet’in fikrî temellerinin halk tarafından benimsenmesine katkı sağlamıştır.

Ağaoğlu, bireysel özgürlükleri öne çıkaran düşünce yapısıyla otoriter eğilimlere karşı mesafeli durmuş, Batılılaşmayı yüzeysel değil, zihinsel bir dönüşüm olarak savunmuştur. Kemalizm’in serbesiyetçilik kısmının önemli temsilcilerinden birisi olmuştur.